Voor wie is de remedial teaching of bijles?
Als het even tegenzit op school of je kind moeite heeft met leren, krijgt het meestal remedial teaching of bijles. Bijles is begeleiding en extra uitleg en oefening van het geleerde op school. Dit kan gaan om schoolvakken als:
- lezen
- spellen
- rekenen
- begrijpend lezen
Lezen
Hulp op maat bij leren lezen. Soms komt een kind niet mee met lezen in groep 3. Soms loopt het wat later een achterstand op. We kijken samen wat het kind al wel kan en waar het over struikelt. Soms heeft het bijvoorbeeld moeite met de 2-tekenklanken en kunnen die alsnog aangeleerd en geoefend worden of het kind komt tempo te kort. Vaak kan een kind met wat extra oefening op de juiste wijze weer meekomen. Mogelijk is er sprake is van dyslexie. Bij vermoeden van dyslexie wordt er op school extra hulp ingezet en kan het kind na een voortraject ook in aanmerking komen voor de vergoede zorgregeling. Soms is al eerder wat extra hulp aan te raden vanwege het zelfvertrouwen van het kind: het kind raakt niet teveel achter wat stimulerend werkt. Of een kind komt net niet in aanmerking voor vergoed hulp en heeft wel dyslexie: vanwege mijn jarenlange ervaring met dyslexiebehandeling, kan ik een kind dan wel verder helpen.
Spelling
Hulp op maat bij spelling. Soms komt een kind niet goed mee op het gebied van spelling. We onderzoeken eerst wat de lastige regels en categorieën zijn voor het kind en ook welke het kind al wel beheerst. Waar het kind nog moeite mee heeft wordt extra uitgelegd en geoefend, zowel op papier als via computer of tablet.
Rekenen
Hulp bij rekenen. Soms loopt een kind een achterstand op bij rekenen. We onderzoeken dan waar de hiaten zitten en wat de sterke kanten van het kind zijn. Rekenen wordt systematisch opgebouwd, als een soort rekenmuurtje. Als er kennis ontbreekt van basisbewerkingen, bijvoorbeeld optellen en aftrekken over het 10-tal heen, heeft dat invloed op het rekenen met grotere getallen. Dit geldt ook als bijvoorbeeld de tafels of het optellen en aftrekken tot 10 of 20 nog niet geautomatiseerd (voldoende ingeoefend) zijn. Het kind loopt dan vast en verliest zijn zelfvertrouwen. Ook kan een kind moeite hebben met bepaalde onderdelen van het rekenen als breuken, procenten of kommagetallen. Daarvoor krijgt het dan extra uitleg en oefening om weer aan te kunnen sluiten bij het rekenen in de klas.
Begrijpend lezen
Hulp bij begrijpend lezen. Als een kind niet goed meekomt bij begrijpend lezen, kijken we eerst waar dat aan ligt. Welke leesstrategieën beheerst het kind wel en welke nog niet? Kan het kind niet goed de hoofd- en bijzaken onderscheiden? Of neemt het kind niet de tijd en de moeite om nog eens de tekst terug te lezen en wil het te snel klaar zijn? Of heeft het moeite met de juiste aanpak? We oefenen zowel met mutiple choice vragen zoals ook bij de CITO-toetsen aangeboden, als met open vragen, om het kind te stimuleren zelf na te denken en te verwoorden.
Werkhouding en concentratie
Soms heeft een kind moeite om aan de slag te gaan of te blijven. Het heeft moeite met focus of concentratie. Vaak is het even zoeken hoe de werkhouding verbeterd kan worden. Het accent ligt daarbij niet op de oorzaken van het afgeleid worden, al staan we daar wel bij stil. Het belangrijkste is te kijken naar wat werkt om de concentratie, focus of werkhouding te verbeteren. Dat kan zijn door bewegings- of concentratiespelletjes, de stof anders aanbieden of praten of wat het kind bezig houdt. Vaak werk ik met schaalvragen om inzichtelijk te maken hoe de concentratie stapsgewijs verbeterd kan worden.
Wanneer is het tijd om bijles te nemen?
Het is aan te raden om op tijd met bijles te starten, voor het vakgebied waar je zoon/dochter moeite mee heeft en het niet uit te laten groeien tot een “probleem”. Regelmatig melden ouders hun kind pas in groep 7 of groep 8 aan voor bijles met een achterstand van meerdere jaren. Ze hopen die nog te “repareren” voor eind groep 8. Ik bereik wel ontwikkeling met deze kinderen.
Ook is het aan te raden om bij lage CITO scores bijles te nemen. Wat zijn dan lage Cito scores? Een IV of V is een onvoldoende. Zie je één van beide op het rapport van je kind staan, dan kan het nuttig zijn extra begeleiding te zoeken in de vorm van bijles. Bij twijfel is overleg met leerkracht raadzaam.
Ook als je kind minder goed presteert dan het eigenlijk zou kunnen: ‘Er komt niet uit wat erin zit’, kan bijles helpen. Individueel lukt het dan vaak wel op te sporen waar de hiaten en belemmeringen zitten. En om de sterke kanten van het kind in te zetten om op niveau te komen.
Wat zijn de oorzaken van de achterstand?
Het leren gaat niet altijd vanzelf. Er kunnen duidelijke oorzaken zijn, maar soms heeft een kind gewoon behoefte aan wat extra uitleg en herhaling en komt het daarna gewoon weer mee.
Soms zijn die oorzaken er wel. Mogelijke redenen voor achterstanden op leergebied zijn:
- Dyslexie, waardoor lezen en spelling veel moeite kost, maar ook het automatiseren (inoefenen) van bijvoorbeeld de tafels lastig is.
- Dyscalculie, waardoor het rekenen veel inspanning kost, maar ook het automatiseren (inoefenen) van de basisbewerkingen, namelijk optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen, de aanpak en de planning lastig zijn.
- Een achterstand door omstandigheden als ziekte, verhuizing of gewijzigde gezinssituatie.
- Achterstand op het gebied van taal en woordenschat doordat thuis weinig Nederlands wordt gesproken.
- Problemen met concentratie mogelijk door ADHD, ADD, PDD Nos of andere vormen van autisme.
Hiermee wordt rekening gehouden bij de begeleiding. Ook zijn er mogelijkheden voor diagnostisch onderzoek.
We zijn heel blij met de begeleiding die onze dochter heeft gehad van Marjolein.
Ze liep een aantal jaar achter met rekenen mede door haar dyslexie en
die achterstand heeft ze met de extra begeleiding flink ingelopen.
Ook heeft ze nu meer vertrouwen en kan veel beter meekomen op school.
(vader van Aline)
Jiri is heel goed vooruitgegaan met spelling en begrijpend lezen. Hij presteerde nog niet op VMBO-t niveau, terwijl er volgens ons en de leerkracht wel meer inzat. Dankzij de lessen van Marjolein heeft hij bij de eind CITO op niveau HAVO/VWO gepresteerd, zodat hij naar de HAVO kon, zoals hij wilde. Daar zijn we erg blij mee.
(moeder van Jiri)
